http://radiokoocheh.com/article/40902
با عرض سلام و خسته نباشید خدمت شما . بر اساس دانسته های ما، شما به عنوان یک روحانی شیعه، سه کتاب تورات، زبور و انجیل را خوشنویسی و تذهیب کردهاید. سوال این است که شما به عنوان یک روحانی مجتهد شیعه به چه انگیزهای دست به چنین کاری زدهاید؟
با سلام به شما و خوانندگانتان. در اواخر قرن بيستم، جهان بشري شاهد ظهور نوعي افراطگراييي اسلامي بود كه اعمال و رفتارشان حيرت جوامع انساني را برانگيخت. قطعا قربانيي آن رفتارها پيش از هر چيز خود اسلام بود و هست. رفتاري را كه طالبان با مردم افغانستان ميكردند، تاثير سوءاي بر ديگران ميگذاشت. زماني كه طالبان تنديسهاي بودا در استان باميان را به توپ بست، بنده شك نكردم كه اين تفكر بدوي جوامع جهاني را دچار مصيبت خواهد كرد. از اين رو به فكر افتادم تا كاري نمادين انجام دهم؛ بلكه بتوانم آن خشونت نا معقول، كه در اذهان جوامع بشري از تفكرات اسلامي نقش ميبندد را تا حدودي مرتفع كنم. از اين رو به خوشنويسي كتاب تورات كه كتاب مقدس يهوديان و مسيحيان است همت گماشتم و پس از اتمام، آن را تقديم به تمامي جوامع يهودي و مسيحي كردم.
ولي شما غير از كتاب تورات، كتاب زبور و انجيل را هم خوشنويسي كردهايد، آن كتب را به چه منظوري خوشنويسي كرديد؟
بله درست است. بعد از كتاب تورات كتاب زبور حضرت داوود را خوشنويسي كردم. علتي كه خوشنويسي كتاب زبور را آغاز كردم به چند دليل برميگردد كه نميشود به تمامي آنها در اينجا پرداخت. پس از اتمام كتاب تورات و ارائهي آن، اگرچه ما با استقبال بسياري از اهل فرهنگ و هنر روبرو شديم؛ اما متاسفانه اهل سياست نهتنها استقبال چنداني از آن نكرد بلكه باعث گرفتاري ما شد. از تطميع دوميليون دلاري بگيريد تا تهديد و تكفير و فحاشي. بدين منظور كه ما آن كتاب را يا خودمان نابود كنيم يا بدهيم نابودش كنند. به همين جهت مجبور شدم محل كارم را تغيير دهم و همين رفتارها برايم اثبات كرد كه بر روي جاي درستي انگشت گذاشتهام كه تا اين حد برخي را آشفته كرده است. اتفاقا هشت ماه پس از اتمام كتاب تورات حملات انتحاري به نيويورك واقع شد. همان زمان ما قصد كرديم كه كتاب تورات كه مشتمل بر پنچ كتاب است را به پنج جلد تقسيم كنيم و هر جلد را به يك مركز فرهنگي يا ديني تحويل دهيم. اما با توجه به حجم سنگين كتاب ديديم اين كار امكان پذير نيست. براي همين خوشنويسي كتاب زبور را آغاز كردم كه از نظر اعتبار ديني در بين يهوديان و مسيحيان كمتر از تورات نيست و حجم آن سبكتر است. كتاب انجيل با آنكه در همين راستاي احترام به عقايد گوناگون است اما يك اثر منحصر به فرد هنري است كه مشابههاي نخواهد داشت و چون هنوز تمام نشده اجازه بدهيد صحبتي در موردش نكنم.
كتاب زبور در چه تاريخي اتمام يافت و آن را چه كار كرديد؟
كتاب زبور در تاريخ 25 تير ماه 1383 تمام شد و آن را به عنوان نمادي از احترام به پيروان اديان مختلف، به تمامي بازماندگان قربانيان عملياتهاي تروريستي در سراسر دنيا بخصوص بازماندگان حملات 11 سپتامبر تقديم كرديم و يكي از شاگردانم كه تذهيب آن را نيز به عهده داشت كتاب را به سفارت امريكا در آنكارا تحويل داد.
لطف ميكنيد مشخصاتي از اين كتابها بدهيد كه مثلا چند ورق است؟ اندازههاي انها چيست؟ و ...
قطع كتاب تورات 44×57 است و 590 صفحه ميباشد كه تمامي صفحات آن تزيين شده و طلاكاري گرديده. طلايي كه در كتاب تورات بكار رفته 15000 ورق طلاي 24عيار است و به زبان فارسي است. قطع كتاب زبور 35×25 است با 570 صفحه كه آن نيز تمامي صفحاتش تزيين شده و طلاكاري شده است اين كتاب به دو زبان فارسي و عبري خوشنويسي شده است. مقدار طلايي هم كه در كتاب زبور بكار رفته 5000 ورق طلاي 24 عيار بوده است. كتاب انجيل هم قطعش 34×24 است و به زبان انگليسي نوشته ميشود.
آقای معصومی! مبنایی که شما بر اساس آن چنین کاری کرده اید پیوند بین ادیان بوده است . در باره مبانی این پیوند و اینکه این پیوند و همراهی بین ادیان را چگونه می بینید؟
ببینید منظور ما از خلق چنين آثاري صرفا پيوند بين اديان نبوده. هر چند كه در نهايت پيامش پيوستن پيروان اديان به يكديگر است. اما پيام اصلي آن شامل ترك تعصبات ملي و نژادي و ديني؛ احترام و ارج نهادن به انسان و انسانيت، صرف نظر از گرايشات اعتقادي و ديني و تابعيتهاي ملي و نژادي؛ زندگي مسالمتآميز، دوستانه و محترمانهي جوامع بشري با وجود اختلافات اعتقادي و فكري؛ توجه به مشتركات انساني و دوري از مطلقگراييها و مطلقتراشيهاي عقيدتي و فرهنگي و ملي و نژادي؛ پيروي از كتب آسماني و عدم پيروي از خرافات و موهومات و بدعتها و خرافهپردازان و موهومتراشان و بدعتگذاران و دكانداران زر و زور و تزوير؛ حركت به سوي صلح پايدار جهاني، همزيستي، نوعدوستي، و اجتناب از تعدي، تجاوز، جنگ و خونريزي و همنوعكشي، بخصوص با حربههاي ديني و نژادي و فرهنگي و ملي؛ و ايجاد دنيايي توحيدي كه خداوند و خالقش به انسان تنها به خاطر انسانيتش بر او ارج ميگذارد نه به خاطر نژاد يا نوع عبادتش است. دوست دارم به اين نكته توجه كامل داشته باشيد كه خوشنويس و مذهب اين كتب نهتنها يك مسلمان است بلكه يك فرد حوزوي است. اگر بنده قرار بود كه مانند بسياري متعصبانه و مطلقگرايانه با مسايل برخورد كنم قطعا چنين آثاري خلق نميشد. اين آثار، نشانهاي است از صلحطلبي، منطقگرايي، انساندوستي و فرهنگ غنيي ايراني. در چنان فضايي است كه آدمي ميتواند به آن آرامشي كه هميشه به دنبالش بوده برسد.
خب با اين توصيف نظرتان در ارتباط با کتب ادیان قبلی مانند تورات و زبور و انجیل چیست؟ آیا مانند دیدگاه سنتی آنها را محرف می دانید یا نه؟.
خير بنده آن كتب را محرف نميدانم و دلايلش را هم در مباحث مختلف ذكر كردهام كه هم در سايتم و هم در وبلاگ گروه تبليغي صلح موجود است و طالبينش ميتوانند بدان رجوع كنند.
اما كساني كه به محرف بودن اين كتب معتقدند نيز دلايل زيادي مبني بر محرف بودن آنها ارائه ميكنند.
بله اين يك امر طبيعي است و اشكالي هم ندارد. منتها بايد ديد كه آن دلايل و براهين تا چه حد با واقعيت مطابقت دارد و اين امر نيز تنها در يك فضاي آزاد و منصفانه، با بحث و مباحثه مشخص ميشود. بنده فقط يكي از دلايلي كه براي اثبات محرف بودن تورات ارائه ميكنند را عرض ميكنم و سپس قضاوت را به ديگران ميسپارم. معتقدين به محرف بودن تورات ميگويند كه اين كتاب، توراتي نيست كه موسي آورده بود. زيرا در آن بگونهاي سخن رفته كه گويي فرد ثالثي آن را نوشته است مانند اينكه ميگويد خداوند به موسي گفت. يا موسي به خداوند گفت. همچنين، بعد از مرگ موسي نيز در آن آمده. خب اين آقايان به اين نكته توجه ندارند كه كسي مدعي نيست كه اين كتاب را موسي قلم دست گرفته و نوشته است. تورات به زبان عبري يعني شريعت. وقتي ميگويم تورات موسي يعني شريعت موسي؛ به معناي ديگر كتاب تورات دربردارندهي شريعت موسي است نه اينكه آن كتاب نوشته موسي است. اين تعريف هم در مورد تورات مكتوب صادق است و هم تورات شفاهي.
آقای معصومی؛ بعد از اینکه کتاب زبور را توسط شاگردتان به آمریکا هدیه دادید و در اطلاعیهای به آگاهی عموم رساندید ، آیا واکنشی را از طرف رسانه ها دیدید؟ رسانه های داخلی یا خارجی.
رسانههاي داخلی که از روز اول ساکت بودند و کسی صحبتی و حرفی نزد. ولی خارجی را اطلاعی ندارم چون من امکانات اطلاعگيري را نداشتم.
لطفا در مورد برخوردهایی که در ارتباط با این کار با شما صورت گرفته بفرمائید . در واقع فکر می کنید حاکمیت چرا با شما به دلیل نگارش و تذهيب كتب تورات و زبور و انجيل، برخورد کرده است؟ نقطه درگیری این کار با حاکمیت از دیدگاه شما چیست؟
ببينيد اينها كه هيچ وقت چنين چيزي را عنوان نميكنند و نميپذيرند كه بخاطر خوشنويسي اين كتب با شما برخورد كردهايم. هميشه يك اتهام پوششي را به فراخور شخص مطرح ميكنند. البته در بسياري از موارد آن اتهامات پوششي، بقول طلبهها خيلي لايتچسبك است. خوشبختانه اين موارد ديگر براي همه اظهر من الشمس شده و لزومي به توضيح نيست. ما از وقتي كه اطلاعيهي نگارش تورات را منتشر كرديم مصيبتمان آغاز شد. اما علت مخالفت آقايان با اين كار چيست؟، بايد از خودشان سوآل كنيد. ما بحثمان در راستاي احترام به عقايد و افكار، ارج نهادن به انسان و انسانيت و ارزشمند دانستن حيات بشري بوده و هست. حتما آقايان با اين قسمت مشكل دارند كه برخورد نامهربانانه ميكنند. بالاخره اين كتب مورد اعتقاد مسيحيان و يهوديان جهان است و پيامش نيز در نهايت صلحطلبي و زندگي مسالمتآميز جوامع بشري بر اساس احترام به اختلاف تفكر و عقيده ميباشد. بنابراين وقتي ميگويند اين كار شما به مصلحت نيست تنها معنايش اين است كه ما معتقد به صلح و زندگي مسالمتآميز، حتي با اهل كتابي كه در قرآنمان بدان اشاره شده نيستيم.
آقای معصومی شما جدا از جنبهي هنريتان، يك محقق و پژوهشگر ديني هستيد و مسائل جدیدی را در حوزههای مذهبی مطرح کردهاید که خلاف نظر قاطبه فقها و دانشمندان فقه سنتی است. لطفا در مورد آنها و اینکه چه مواردی بوده و نظر شما در این ارتباط چه بوده صحبت کنید.
به تصورم مسائلي را كه بنده مطرح كردهام اصلا جديد نيست و ممكن است در گذشته شخصيتهاي مختلف مذهبي در حول آن، مباحثي را طرح كرده باشند. منتها بقدري گرد و غبار زمان بر روي افكار آن نشسته كه وقتي كسي در موردش صحبت ميكند اين تصور ايجاد ميشود كه مبحث جديدي است. جداي از اين، من هيچگاه نظراتم را مطلق نكردهام كه حرف اول و آخر را ميزنم. بلكه برعكس گفتهام كه ممكن است اشتباهي هم كرده باشم. ديگران هم بايد بر روي آن كار كنند و مورد بررسي قرار دهند. زيرا متوجه شدهام كه بيشترين مصيبتهايي كه جوامع بشري در دوران مختلف بدان دچار شدهاند از مطلقگراييها بوجود آمده. بهر روي بيشتر فعاليتهاي تحقيقيام حول تاريخ اديان و افكار و عقايد و نظرات ديني بوده است كه مطرح كردن همه آنها اكنون امكان پذير نيست. اما اگر دوستان بخواهند ميتوانند به وبلاگ گروه تبليغي صلح به آدرس peacefaith.blogspot.com مراجعه كنند كه برخي از مباحث در آنجا موجود است.
آقای معصومی به عنوان آخرین سوالی که خود بنده دارم. بعد اگر شما مطلبی داشتید در خدمتتان هستیم. آیت الله مصباح یزدی در جایی گفتهاند که یهودیها از ابتدا با اسلام دشمن بودند. نظر شما در مورد چنین حرفی چیست؟
ببينيد در يك فضاي آزاد، هر كسي ميتواند نظرات خود را بگويد. منتها تا چه مقدار آن نظر درست باشد قابل بحث و بررسي است. ايشان نظر خودشان را گفتهاند كه در تاريخ ملل تازگي هم ندارد؛ چه دليلي دارد كه نسبت به اينگونه نظرات حساسيت بخرج دهيم. بنده شخصا گفته ايشان را قبول ندارم و به شوخي بيشتر شبيه است تا يك نظر عالمانه. اتفاقا فكر ميكنم آن مقدار ضربهاي كه اسلام از جانب خود مسلمانان خورده بسيار بيشتر از غير است.
آقای معصومی بحث یا حرف آخری اگر هست در خدمتتان هستیم.
من امیدوارم دوستان و عزیزانی که دلشان برای مردم و کشور می سوزد مقداری بیشتر به کارهای نمادین توجه بکنند. متاسفانه ما در کارهاي نمادین ضعیفیم و معانی و مفاهیم و تاثيرات کارهای نمادین را آنطور که باید و شاید درک نمی کنیم. گاهي با يك اقدام نمادين ميتوان بيش از هزاران صفحه كتاب يا جلسه سخنراني بر ديگران تاثير گذاشت. نكتهاي كه ما بدان توجهاي نداريم و هميشه سعي ميكنيم با گفتار، ديگران را تحت تاثير قرار دهيم. در اينجا از اين فرصت استفاده ميكنم و مجددا عرض ميكنم كه بنده تنها خلق كننده اين كتب به عنوان يك اثر منحصر بفرد هنري و نمادين بودهام. اما در واقع اين كتب متعلق به جامعهي بشري است و نشانگر صلحطلبي، انساندوستي و ارزشمند دانستن حيات بشري و همچنين محترم دانستن عقايد و افكار گوناگون از سوي ايرانيان ميباشد كه سابقهي روشني در تاريخ اين سرزمين دارد. همچنين لازم ميدانم كه از زحمات دوست و همكار هنرمندم جناب آقاي مهدي بهمن كمال تشكر را بناميم كه از ابتدا در تمام مراحل همياريام كرد و تذهيب اين كتب را به عهده داشت و به همين جهت نيز در گرفتاري اخيرم به بازجويي كشيده شد و مورد اذيت و آزار قرار گرفت. همين برخورد آقايان با ايشان نشان ميدهد كه درد اينها، تنها نگارش و تزيين آن كتب بوده و بقيه اتهامها صرفا پوششي است؛ والا آقاي مهدي بهمن تنها يك هنرمند صرف بوده است. اميدوارم شاهد روزي باشيم كه ابناء بشر بدون در نظر گرفتن عقايد و افكارشان در كنار هم زندگي مسالمتآميزي داشته باشند. موفق باشيد.
منابع :
1- http://www.aftabnews.ir/vdchqknw.23nxmdftt2.html
2- http://www.masomi.org
3- http://chrr.us/spip.php?article7885
راديو كوچه
http://radiokoocheh.com/article/40902